Mutyzm wybiórczy, inaczej selektywny zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia jest to niemówienie w konkretnych sytuacjach, w pewnym środowisku lub w stosunku do wybranych osób trwające dłużej niż jeden miesiąc, w tym samych czasie dziecko komunikuje się z innymi osobami, w innym środowisku lub innych sytuacjach. Należy jednak zwrócić uwagę na to czy dziecko nas rozumie, mówi w naszym języku, a może ma problemy artykulacyjne lub niedosłyszy, wtedy również nie będzie do nas mówiło.
Mutyzm wiąże się z lękiem. Takie dzieci nie zwracają na siebie uwagi krzykiem, są bardzo ciche i spokojne i raczej trzymają się skrupulatnie panujących zasad. Jest to ich sposób na to, aby zostać niezauważonymi. Często też ich poziom inteligencji nie odbiega od normy. Dziecko, które jest przerażone, mimo chęci nie jest w stanie wydobyć z siebie głosu. Kolejnym objawem strachu może być nie korzystanie z łazienki, nie spożywanie posiłków podczas całego pobytu dziecka w danym miejscu. Lęk przez ocena innych jest tak duży, że takie dzieci przestają wyrażać emocje mimiką, brak w ich ekspresji. Takie zachowania wiążą się ze strachem, mutyzm wybiórczy u każdego dziecka przebiega inaczej. Bywa tak, że te dzieci bawią się z rówieśnikami ale nie używają słów tylko gestów.
Nasze prawo nie definiuje mutyzmu wybiórczego jako, iż dziecko powinno otrzymać od poradni specjalistycznych orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Dziecko z mutyzmem nie wykazuje problemów związanych ze sprawnym używaniem aparatu mowy czy braków językowych. W praktyce dzieci z tym zaburzeniem otrzymują opinię o potrzebie kształcenia specjalnego. Różnica miedzy orzeczeniem a opinią polega na tym, że opinia mówi tylko o tym co należałoby zrobić, aby pomóc dziecku, natomiast orzeczenie wskazuje na konkretne kroki, które należy bezwzględnie podjąć.
Mutyzm wybiórczy jest to lęk przed oceną ze strony innych. Chociaż on pozostanie z dzieckiem na zawsze, udaje się go zminimalizować. Dzięki pracy rodziców, nauczycieli i specjalistów można doprowadzić do sytuacji, w której dziecko będzie komunikowało się werbalnie z otoczeniem.

Opracowała: Joanna Jelonek

Źródło:

Przewodnik Bliżej Przedszkola nr 7-8.214-215/2019, pod red. R. Halik, M. Stasińska, M. Majewska, N. Łasocha, K. Gawlik, A. Czeglik s. 18-21