Koncepcja inteligencji wielorakich została stworzona przez amerykańskiego psychologa Howarda Gardnera. Rodzaje inteligencji podzielił na siedem kategorii: zdolności językowe, zdolności matematyczno-logiczne, zdolności orientacji przestrzennej, zdolności kinestetyczne, zdolności muzyczne, zdolności interpersonalne oraz zdolności wewnątrzpsychiczne.

• Zdolności językowe i matematyczno-logiczne to inaczej inteligencja szkolna, a jej poziom mierzony jest ocenami szkolnymi, wynikami testów wiedzy i umiejętności.
• Zdolności orientacji przestrzennej objawiają się we wrażliwości na kształty, kolory, formy, przestrzeń oraz relacje miedzy nimi, proces ten prowadzi do powstania obrazów, rzeźb, projektów, ubrań, mebli czy fryzur.
• Zdolność kinestetyczna objawia się przy osiągnieciach sportowych, prowadzi do ukierunkowania w zawodach takich jak : sportowcy, kaskaderzy lub ratownicy.
• Zdolności muzyczne przejawiają się w postaci zainteresowaniem śpiewem, tańcem, układem nut, ukierunkowanie w stronę muzyków i kompozytorów.
• Wyróżniające się zdolności interpersonalne przejawiają się w kontaktach miedzy ludzkich, chęć niesienia pomocy i pracy w zespole, w przyszłości jest to nakierowanie na zawody typu terapeuta, przywódca bądź opiekun.
• Inteligencja intrapersonalna nazwana zdolnością wewnątrzpsychiczną objawia się u osób lubiących spędzać czas w samotności, refleksyjnych, interesującym się rozwojem osobistym, wydaje się ona właściwa dla teoretyków, filozofów i liderów duchowych.

W każdym dziecku, nawet tym mniej sprawnym poznawczo, można wskazać rodzaj zdolności, który jest jego mocną stroną. Często jest to związane z zainteresowaniami dziecka, czyli zajęciami i zabawkami jakie sobie sam wybiera. Ważne jest aby nauczyciel i rodzic potrafili odkryć mocne sfery rozwoju dziecka, ponieważ mogą one korzystnie wpłynąć na poziom jego codziennego funkcjonowania. Powinno się wspierać indywidualne zdolności dzieci, tak aby przysłużyły się one uzyskaniu przez dziecko największej sprawności w zakresie uczenia się, samodzielnego działania, znajomości samego siebie, radzenia sobie w sytuacjach praktycznych, codziennych, zdobywania informacji, nawiązywania relacji, poszukiwania wsparcia i pomocy.

Zróżnicowane ujęcie inteligencji pozwala spojrzeć w szerszy sposób na zdolności dziecka oraz na potencjalne możliwości odniesienia przez nie sukcesu w życiu. Takie spojrzenie może okazać się równie dobrym, lub lepszym wyznacznikiem sukcesu życiowego niż standardowe testy inteligencji. Sukces życiowy to nie tylko sława, pieniądze i władza ale raczej poczucie szczęścia, spełnienia i bycia na swoim miejscu w życiu.

Opracowała: Joanna Jelonek

Źródło: Przewodnik Bliżej Przedszkola nr 5.212/2019, pod red. R. Halik, M. Stasińska, M. Majewska, N. Łasocha, A. Czeglik s. 12-13